Die eerste winter

Ik keek vroeger alleen ’s zomers naar het weer in Frankrijk, het kwam dan ook bij het weerbericht op de Nederlandse televisie. Waardoor ik het eigenaardige idee had, dat het hier altijd warm was. We zitten ook vrij zuidelijk.

Maar wat kan het hier koud zijn, als je verwend, uit een centraal verwarmd huis komt. De enige verwarming in ons woonhuis is een houtkachel. Op onze kachel was een buizensysteem gemaakt dat er voor zorgde dat de verwarming ook naar andere vertrekken ging, in de andere vertrekken stak een grote, afzichtelijke pijp uit de muur, waaruit warmte stroomde. Maar het vervelende is, dat warmte naar boven trekt, waardoor de woonkamer ijzig koud bleef en juist de slaapkamer boven het meest verwarmd werd, de temperatuur liep daar op tot 20 graden, een voor ons veel te warme slaaptemperatuur.

Na maanden ons best doen om flinke, boeren, Franse mensen te worden, stoere mensen die de elementen kunnen trotseren, hebben we uiteindelijk toch maar een nieuwe kachel gekocht. Eén met stenen aan de buitenkant, zonder dat buizenstelsel, zodat het ’s nachts en ’s morgens vroeg in de kamer òòk boven het vriespunt is, wel zo lekker als je met je blote voeten in je T-shirtje naar beneden loopt om naar de w.c. te gaan.

Het fijne aan de houtkachel is, dat je er heel dicht tegenaan kan kruipen, zelfs erin, want er zit onderin een gat voor het hout, daar stop ik dan mijn voeten in, en bovenin zit een gat om iets op te warmen, daar stop ik dan mijn handen in.

Het nadeel is, dat hoe verder je bij de kachel vandaan bent, des te kouder het is en onder onze tafel wordt het niet warm, dus je benen en voeten blijven koud als je aan de tafel zit. Maar inmiddels hebben we geleerd om met onze houtkachel om te gaan, het komt nu echt wel voor dat het hier in de kamer lekker warm is, we kijken dan op onze thermometer en zien dan dat het inderdaad 15 graden is, heerlijk! Je kunt dan echt voelen dat het behaaglijk is, soms zelfs wel 16 graden, maar dat gebeurt niet zo vaak.

Vroeger stookten ze boomstammen van 2 à 3 meter in de gigantische open haard, waar ook af en toe, in de slachttijd, een heel varken aan het spit hing. Die Franse boeren waren niet gek, die kropen er zelf bij, op oude foto’s zie je dat er een stoel staat in het hoekje van de open haard waar de boer dan lekker op zat met zijn glaasje wijn of zelfgestookte pruimenjenever. Nee de boer die had het niet koud. Hij had natuurlijk ook eerst de boom geveld, in stukken gezaagd, uit het bos gesleept, opgestapeld, naar binnen gesjouwd en het vuur aangestoken.

En de vrouw van de boer? Die stond de hele godganselijke dag achter het fornuis: stoofvlees van de koe of het konijn, uitgebreide warme maaltijd tussen de middag, restjes warme maaltijd ’s avonds. Geen wonder dat onze buurvrouw minstens zeven bloemetjes schorten zonder mouwen heeft, we hebben er zeven tegelijk aan de waslijn zien hangen, hoogst waarschijnlijk heeft ze er dus meer.

Op de markt zie je honderden van deze huishoudschorten hangen, soms zelfs driedubbele kramen met alleen maar schorten in allerlei bloemetjes patronen. Nee, nee, ik heb er geen één, ik heb me nog nèt kunnen bedwingen.